Experiment zelfroosteren ging niet meteen zoals gepland

Nieuwe werkwijze moet collega’s meer invloed geven

Zie jij je werkrooster liever anders? Binnenkort kun je zelf je dienst inplannen. Dit ‘zelfroosteren’ wordt overal gefaseerd ingevoerd en moet ervoor zorgen dat politiemensen weer vat krijgen op wanneer zij werken. De Oost-Brabantse Meierij experimenteerde de afgelopen jaren al met deze manier van roosteren. We vragen de collega’s daar naar hun ervaringen.

De roosteraars Enes Imamovic (55) en Cintha Winter (37) hebben 245 politiemensen onder hun hoede. Enes en Cintha moeten 24 uur per dag, 7 dagen per week, zorgen dat er voldoende politie op de been is. De waterlijn vullen, heet dat. Oftewel: zorgen voor de minimale sterkte per bureau. Alles wat er meer is aan capaciteit is een buffer.

Opstartproblemen

Drieënhalf jaar geleden begon in de Meierij een experiment met roosters waarop collega’s zelf konden intekenen. De roosteraars moesten die vervolgens in het BVCM-systeem overnemen. Helaas ging het ‘zelfroosteren’ niet meteen zoals gepland. Gelukkig kwam er nooit een gat in de waterlijn. Maar waar de roosteraars 1 persoon 3 diensten in een weekend gaven, daar roosteren collega’s zichzelf maar voor 1 dienst per weekend in. Waren ze dan toch in het weekend nodig, dan bouwden ze al snel een muur van overuren.

Aanvankelijk was er ook wel eens iemand die zichzelf vooral ochtenddiensten gaf. Enes herinnert zich hoe een collega daarop werd aangesproken. “Wil je worden bevorderd tot hoofdagent van de ochtenddienst?”, werd er dan gevraagd. “Dat komt dan wel in je dossier te staan.” Enes en Cintha moesten zeker aan het begin ook nog wel eens roosters terugsturen, omdat ze bijvoorbeeld niet klopten met Arbeidstijdenwet (ATW)-regelingen. De uiteindelijke roosters waren dan niet op tijd klaar.

Collegialiteit en sturing

Inmiddels is er veel verbeterd. Een goede uitleg doet al heel veel weet Cintha. “We lieten zien dat intekenen op de ene plek betekent dat ze op de andere plek rust krijgen. Vertel dat zo aan 10 mensen en die leggen de foefjes weer aan anderen uit.” Daarnaast moet er collegialiteit zijn en voldoende sturing van de Operationeel Expert. Collega’s mogen zichzelf intekenen en de roosteraars zetten dat in BVCM. Maar het vaststellen van de roosters gebeurt door een Plan OPC.

In de Meierij begon het experiment met intekenen als deel van het Vernieuwend Werken, een aanpak waarbij collega’s van onderaf aangeven welk werk er ligt en welke inzet wanneer nodig is. In combinatie met strategische doelen en bedrijfsinterne factoren (zoals opleidingen, ziekte en zwangerschappen) komt daar een rooster uit dat collega’s vullen. Zo komt eerst het werk in beeld en wordt vervolgens de capaciteit geleverd om het te bemensen.

Jij bepaalt

De meeste politiemensen in de Meierij zijn volgens Enes en Cintha erg blij met het zelfroosteren. Cintha: “Dat komt doordat ze er nu meer invloed op hebben. Hoe het rooster eruit komt te zien, bepalen ze zelf.” Hoofdagenten Nicole Visschers (33) van het wijkteam Vught-Haaren en Karin van Roosmalen (30) van team Heusden bevestigen dat. Het is volgens hen het gevoel dat zelfroosteren brengt. “Je hebt het zelf voor het zeggen.”

Nicole en Karin geven hun teams advies bij het zelfroosteren. Ze vragen collega’s rekening te houden met de intensieve carnavalsdagen en een festival als Paaspop. Maar ze melden ook andere bijzonderheden en kijken halverwege het zelfroosteren of het de goede kant op gaat, wat meestal het geval is. Karin ziet wel dat de thuisagenda voor veel collega’s leidend is. “Tegelijkertijd beseft iedereen heel goed voor wat voor baas we werken en dat er in dit werk geen regelmaat is.”

Tips voor zelfroosteren

Nicole stuurt haar collega’s van wijkteam Vught-Haren regelmatig wat tips om het zelfroosteren soepel te laten lopen. Dit zijn de belangrijkste:

• Kijk eerst naar BVCM, neem het letterlijk over en vul dan pas je wensenrooster in.
• Denk aan je piketdiensten. Na piket moet je 14 uur rust hebben.
• Denk aan je reeksen:
  – Maximaal 7 diensten in een reeks van één of meer nachten.
  – Na 3 of meer nachtdiensten 46 uur rust.
  – In de telling van een reeks nachtdiensten telt de slaapdag ook mee als een dienst.
  – Maximaal 11 diensten achter elkaar bij een reeks zonder nachtdiensten.
  – Na een reeks van 7 diensten (met nachten) die eindigt op een late dienst, liever niet weer beginnen met een ochtenddienst. Afhankelijk van de reeks moet er 36 of zelfs 72 uur rust worden gepland.

Roosteren volgens de CAO 2018-2020

In de CAO Politie 2018-2020 is afgesproken dat vanaf 2019 het zelfroosteren overal gefaseerd wordt ingevoerd. Ook is besloten dat vanaf 1 maart 2019 de dagroosters 7 dagen van tevoren worden vastgesteld. Tot nu toe was dat 4 dagen. Doel van deze afspraak is meer rust in de roosters te krijgen, waardoor het makkelijker wordt privé en werk beter op elkaar af te stemmen.

Dit interview werd eerder gepubliceerd in het ACP-bondsmagazine Politiebericht (maart 2019)