Politie niet langer ‘doof’ voor gehoorschade motoragenten

Op aandringen van de ACP en collega’s zoals Jan Guichelaar – die door het werk zware tinnitus heeft opgelopen – stelde de politie in 2017 een plan van aanpak op over terugdringing van geluidsbelasting bij motorrijders. We zijn ruim een jaar verder. Wat is er concreet gedaan en wat staat er op stapel? We gingen daarover in gesprek met Ewald Ziegerink die samen met zijn team vanuit de politie stappen zet om gehoorschade bij politiemensen aan te pakken en te voorkomen.

Een groep motorrijders bij de politie, onder wie Jan Guichelaar, trok meerdere keren aan de bel bij de werkgever om iets te doen aan de risico’s op gehoorschade tijdens hun werk. Met nul op het rekest. Uiteindelijk besloten deze collega’s de hulp van de ACP in te roepen die de signalen meldde bij de Inspectie SZW. De ACP wees de werkgever bovendien herhaaldelijk op zijn verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor de gezondheid en veiligheid van collega’s. Het resulteerde vorig jaar in een plan van aanpak.

Plan van aanpak

Ewald Ziegerink, 37 jaar bij de politie, geeft als programmamanager Vermindering Geluidsbelasting bij Medewerkers uitvoering aan het plan van aanpak. Ewald is als agent op straat begonnen en zelf ook vijf jaar lang motorrijder geweest. De geluidshinder die veel motorrijders bij de politie ervaren is hem niet onbekend. Zelf heeft hij een lichte vorm van tinnitus opgelopen. Hij heeft sterk de indruk dat dit veroorzaakt is door het motorrijden, al is dat nooit aangetoond. Het openbaarde zich pas later.

Een betrokken Ewald zegt deze problematiek met beide handen aan te pakken. Daarbij houdt hij de situatie van Jan Guichelaar scherp voor ogen. “Jan heeft een extreme vorm van tinnitus, waarvan is aangetoond dat dit door zijn werk als motorrijder komt. Binnen de politie vonden hij en collega’s die zich ook zorgen maken over de risico’s op gehoorschade hun weg niet. Jan heeft het vervolgens bij jullie, de ACP, aangekaart. Dat heeft de bal doen rollen”, beaamt Ewald.

Weerbarstige praktijk

Toch zijn we inmiddels ruim een jaar verder. Een jaar waarvan betrokken motorrijders aangeven dat zij weinig tot niets terugzien van wat er nu concreet wordt gedaan. “Een weerbarstige praktijk”, zegt Ewald. “Het gaat niet altijd even snel. Dat realiseren wij ons en dat zouden wij ook liever anders zien.” Dat laat onverlet dat er werk wordt verzet. Zo is de politie enkele maanden geleden begonnen met de toegezegde gehooronderzoeken onder motorrijders.

Gehooronderzoeken

Van de 3600 motorrijders bij de politie hebben inmiddels ruim 650 collega’s deelgenomen aan de gehooronderzoeken. Ben jij motorrijder bij de politie, dan heb je een persoonlijke uitnodiging via de mail ontvangen of je ontvangt die nog. “Tijdens deze onderzoeken worden onder andere de oordoppen getest op lekken. Bij een lek worden direct nieuwe oordoppen aangemeten”, aldus Ewald. “Ook bestaat het onderzoek uit de welbekende piepjestest en wordt de binnenkant van het gehoor nagekeken op ontstekingen en eventuele schade.”

Begeleiding

Collega’s bij wie gehoorschade wordt aangetoond – erkend door een arts – moeten uiteindelijk de mogelijkheid krijgen om via de werkgever een begeleidend traject in te gaan, zo vertelt Ewald. “Inmiddels is hiervoor een externe partij aangetrokken, gespecialiseerd in dit soort begeleiding. Het is overigens vervolgens aan een collega zelf om een traject in te gaan om eventueel een causaal verband met het werk aan te tonen. Om op die manier erkenning van tinnitus als beroepsziekte te krijgen.” De ACP heeft een stappenplan opgesteld over hoe te handelen als je gehoorschade hebt opgelopen. Doorloop het stappenplan en kijk of je hulp nodig hebt van de ACP bij jouw aanspraak op de benodigde voorzieningen.

Terugkomend op het plan van aanpak van de werkgever, het is vooral ook belangrijk dat gehoorschade wordt voorkomen. Daar wijst de ACP steevast op. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid van de werkgever en collega’s zelf. Collega’s hebben er een verantwoordelijkheid in om de geboden uitrusting te gebruiken. Daarvoor is het wél noodzakelijk dat de werkgever de juiste middelen beschikbaar stelt om collega’s veilig en gezond hun werk te kunnen laten doen.

Nieuw windscherm

Ewald geeft aan dat daarom ook wordt gekeken naar de mogelijkheden voor een nieuw windscherm. “Wij hebben bij de leverancier van politiemotoren om tafel gezeten die in eerste instantie niet veel zag in een aanpassing van de windschermen. De huidige motor is immers via een formele aanbestedingsprocedure afgeleverd en voor die motor dragen zij de productverantwoordelijkheid. In een stevig vervolggesprek hebben wij gezegd dat het belang van de klant, in dit geval dus de politiecollega’s, voorop moet staan. Dat heeft ertoe geleid dat er nu een prototype voor een nieuw windscherm ligt.”

“Wij hebben inmiddels een docent van de Politieacademie gevraagd om dat nieuwe scherm op de motor te testen en daarover een oordeel te geven: levert dit prototype scherm daadwerkelijk een voordeel op? Daarna stap ik linea recta door naar de collega’s in onder andere Noord-Friesland die dit thema – op een verantwoorde manier met de motor rijden – aanhangig hebben gemaakt om zich ook een oordeel over het nieuwe scherm te vormen. Daarna moet het verder intern worden opgepakt. Ik kan helaas vooralsnog niet concreet zijn over een verdere tijdlijn hierin.”

Op maat gemaakte oordoppen

Verder geeft Ewald aan dat hij zich met zijn collega’s inzet voor op maat gemaakte oordoppen met ingebouwde elektronica, specifiek voor motorrijders. Daarover worden komende maanden gesprekken gevoerd. “Hiervoor geldt net zo goed dat wij tegen die tijd collega’s zullen vragen om deze gehoorbescherming te testen”, aldus Ewald.

Ewald geeft tot slot aan dat de aanpak nu specifiek gericht is op de groep motorrijders, maar dat de werkgever ook andere collega’s niet uit het oog verliest. Denk aan collega’s in de horecadiensten of op de schietbaan die problemen ervaren met hun gehoorbescherming. Ook voor die collega’s wordt gekeken naar nieuwe oordoppen. Er is dus nog heel wat werk te verzetten. Voor de groep motorrijders worden in ieder geval de eerste stappen nu gezet.

ACP: Meer snelheid bij aanpak probleem

De ACP ziet dat de werkgever het probleem van gehoorschade erkent, maar vindt het kwalijk dat zo lang wordt gewacht met concrete oplossingen. Zo is de ACP niet tevreden met de oordoppen die nu worden verstrekt. Die sluiten àl het geluid af. Dus ook omgevingsgeluid en communicatie die wel door de collega’s moet worden gehoord. Noise-cancelling oordoppen, die ook door Defensie worden gebruikt, zijn wat de ACP betreft een goed alternatief.

De informatiebijeenkomsten die de ACP begin 2018 hield met een KNO-arts en de werkgever, werden druk bezocht door collega’s op de motor. Het overgrote deel van hen had al last van gehoorschade. Het tempo waarmee de werkgever dit dossier behandelt, moet volgens de ACP dan ook omhoog. Zolang dat niet gebeurt, zal de ernst van de klachten en het aantal collega’s dat deze ervaart alleen maar toenemen.

Collega Jan Guichelaar was ooit motoragent en liep daarbij gehoorschade op. Hij heeft hier nu 24/7 last van. Voor wie geen ‘tinnitus’ heeft, kan het lastig zijn om te beseffen wat dit betekent. Daarom nam Jan deze video op.