Politievakbonden ACP en NPB openen gezamenlijk Huis voor Veiligheid

Om Nederland zo veilig mogelijk te maken is een nauwe samenwerking tussen politie, defensie, zorg, openbaar ministerie en bestuur van groot belang. Dat was het thema van de officiële opening van het Huis voor Veiligheid (HvV) in Baarn op donderdag 23 september, inhoudelijk vormgegeven als een mini-seminar over mensenhandel.

De eigenaren van het pand zijn de ACP en de NPB, die sinds april 2021 in het HvV samenwonen. ‘Dat is nu al een groot succes,’ aldus de voorzitters Gerrit van de Kamp en Jan Struijs, ‘waar iedereen enthousiast over is: de besturen, de werkorganisaties en de leden.’ 

Het Huis voor Veiligheid (door de NPB en de ACP ondergebracht in een stichting) is bedoeld als een fysiek kruispunt waar werknemers en organisaties binnen het veiligheidsdomein elkaar kunnen ontmoeten om kennis te delen en ervaringen uit te wisselen. Dat kan kleinschalig middels gezamenlijke overleggen of werkgroepen of grootschaliger in de vergaderruimten op de begane grond en in de ruime kelder van het gebouw, die speciaal voor het houden van conferenties en congressen is ingericht. 

Seminar over mensenhandel

Het seminar over mensenhandel - een thema dat alle spelers uit het veiligheidsdomein verbindt - vond plaats onder leiding van Telegraaf-journalist Marcel Vink, schrijver van de nodige artikelen over het onderwerp. Hij introduceerde om te beginnen Brian Varma, werkzaam bij het landelijke Coördinatiecentrum tegen mensenhandel (CoMensha) die de omvang en de ernst van dit maatschappelijke probleem uiteenzette.

Varma benadrukte twee cruciale zaken. Ten eerste dat mensenhandel niet alleen samenhangt met gedwongen prostitutie, maar ook gedwongen arbeid, gedwongen criminaliteit en (in toenemende mate) gedwongen orgaanverwijdering. Ten tweede dat een groot deel van de misdaden op dit gebied niet bekend is, althans niet formeel geregistreerd. Volgens de meest betrouwbare schatting zouden er in Nederland 6.250 slachtoffers zijn terwijl er bij CoMensha slechts 1.013 zijn geregistreerd – waarvan 44 in de veiligheidsregio Midden-Nederland (waaronder Baarn valt).  

Open je ogen 

De burgemeester van Baarn, Mark Roëll, vertelde over zijn ervaringen als portefeuillehouder Mensenhandel Midden-Nederland. Hij benadrukte het belang van samenwerking en afstemming tussen zorg, onderwijs en veiligheid: ‘dwars door de domeinen heen’. Volgens Roëll moet bij meer mensen duidelijk worden dat dit probleem urgent is, groeiende – en zeker niet alleen in de grote steden en onvoorstelbaar dichtbij. Hij onderstreept het belang van de reizende expositie ‘Open je ogen voor mensenhandel’, die sinds 15 september in Baarn te bezichtigen is (tot 6 oktober). Ter gelegenheid van het seminar is ook in het Huis voor Veiligheid de expositie Open je Ogen ( dertig indringende portretten van slachtoffers van mensenhandel) tentoongesteld. ‘Bekijk die portretten en lees vooral de bijbehorende verhalen.’

Praktijkervaringen

Het seminar werd vervolgd met een tafelgesprek over de impact van mensenhandel op medewerkers uit het veiligheidsdomein. Aangeschoven waren twee hondengeleiders van de Zeehavenpolitie in Rotterdam (Michael en George), de ketenregisseur Mensenhandel Gooi & Vechtstreek (Raymond Venema), het hoofd van het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) (Bas de Bock) en adviseur adresfraude en tevens voorzitter van BOA ACP (Richard Gerrits).

Informatiedeling schiet tekort

In gesprek met vragenstellers uit de zaal stelden de ervaringsdeskundigen dat de strijd tegen de mensenhandel vooral wordt belemmerd door een gebrekkige informatie-uitwisseling. Zowel tussen als binnen de betreffende organisaties schiet het delen van informatie tekort, mede door beperkende wet- en regelgeving op dat gebied. Ook zijn door de bezuinigingen op de overheidsvoorzieningen in de laatste vijftien jaar allerlei informatie verzamelende functies en diensten verdwenen. Dat heeft ertoe geleid dat relevante informatie in de praktijk niet optimaal wordt gebruikt. 

Niet aansluitende ict-systemen

Ook het gebruik van verschillende (lees: niet op elkaar aansluitende) ict-systemen werd genoemd als een behoorlijke achilleshiel: in de huidige situatie moet de strijd worden geleverd met vaak simpelweg te oude informatie- en communicatiesystemen. En dat is fnuikend voor een optimale bestrijding van deze vorm van misdaad, die het moet hebben van het actief verzamelen en analyseren van data. Want, zoals Bas de Bock tijdens het seminar opmerkte: ‘Slachtoffers van mensenhandel komen in de regel niet naar het bureau om aangifte te doen.’ 

Samenwonen In het Huis voor Veiligheid 

Samenwerken is de sleutel tot betere resultaten. Dat was niet alleen de conclusie van het eerste seminar ter gelegenheid van de opening van het Huis voor Veiligheid, maar ook hét argument voor de besturen van de ACP en de NPB om in 2019 te starten met een plan voor gezamenlijke huisvesting. Nog geen twee jaar later wonen de bonden samen in Baarn. Tijdens de opening verklaarde ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp dat dit een historische en tot voor kort ondenkbare stap was in de geschiedenis van de vakbeweging. ‘Maar inmiddels is duidelijk dat we meer overeenkomsten hebben dan verschillen.’ NPB-voorzitter Jan Struijs liet weten zeer in zijn sas te zijn met de geïntensiveerde samenwerking: ‘Iedereen is er enthousiast over: de besturen, de werkorganisaties en de leden.’

Felicitaties vanuit de Korpsleiding 

Ook de werkgever van de politie bleek enthousiast over de toenadering van de twee grootste politiebonden. Demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus feliciteerde in een videoboodschap de bonden en bedankte hen voor de ‘altijd prettige en opbouwende samenwerking’. Namens de korpsleiding van de Nationale Politie was Leonard Kok aanwezig. Hij roemde ‘onze bonden’ als ‘strategisch partner’.