Overheid moet zich herpakken als politiewerkgever

In de aanloop naar de verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer – en vervolgens een nieuwe ministersploeg – presenteren de politiebonden ACP, ANPV, Equipe en NPB het  visiedocument ‘Politiewerk in vakbondsperspectief 2024-2028’. In tien pagina’s beschrijven de bonden daarin wat ze van het komende kabinet verwachten op het gebied van de arbeidsvoorwaarden, de operationele sterkte en de werkcultuur bij de politie. Kort samengevat: het politiepersoneel verdient meer zekerheid en respect.

KLIK HIER voor de discussienota Politiewerk in vakbondsperspectief 2024-2028

De afgelopen vijfentwintig jaar heeft de politiek het politiewerk in Nederland niet de inhoudelijke aandacht gegeven die het verdient. Sinds de eeuwwisseling zijn het vooral financiële overwegingen geweest die het politiebeleid hebben bepaald, met als dieptepunt de overhaaste vorming van de Nationale Politie om op het politiebudget te kunnen bezuinigen.

Plichtsbesef

De politiebonden hebben deze politieke kortzichtigheid steevast aangeklaagd en gewaarschuwd voor de risico’s. Dat heeft helaas niet geholpen, met als gevolg dat anno 2023 de kwaliteit en de meerwaarde van het politiewerk nog altijd voor een te groot deel wordt bepaald door het plichtsbesef van de politiemedewerkers.

Het is niet het korps als organisatie die de prestaties van ‘de politie’ aanjaagt en op peil houdt.  Het is de bereidheid van individuele medewerkers om extra tijd en energie te steken in het neerzetten van resultaten op veiligheidsgebied, vaak ten koste van hun privéleven, hun gezondheid en/of hun eigen veiligheid. Deze situatie is de afgelopen jaren verslechterd door het falen van de politiek en de korpsleiding - samen de werkgever van het politiepersoneel - op twee cruciale punten.

Onderbezetting

Ten eerste is tien jaar lang willens en wetens (om financiële redenen) weggekeken van de massale uitstroom van babyboomers die het korps vanaf pakweg 2020 te wachten stond. In plaats van investeringen in de opleidingscapaciteit van de Politieacademie waren in de jaren tien bezuinigingen op dat gebied vaste prik. Toen de pensioenuitstroom eenmaal op gang kwam, bleek er dan ook nauwelijks een buffer opgebouwd om het ontstaan van een fikse onderbezetting te voorkomen en het grote verlies aan jaren ervaring op te vangen.

Arbeidsvoorwaarden

Ten tweede is jarenlang verzuimd voldoende te investeren in de arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden van het politiepersoneel om het werken bij de politie op die punten een aantrekkelijk imago te bezorgen. Dat is zich gaan wreken vanaf 2019/2020, toen de Nederlandse arbeidsmarkt steeds krapper begon te worden. Sindsdien moet de politie veel meer dan voorheen concurreren met andere sectoren bij het vinden van (geschikte) nieuwe medewerkers en bij het behouden van huidige (ervaren) collega’s.

Als belangenbehartiger van de huidige politiemedewerkers hebben de politiebonden dan ook tandenknarsend moeten aanzien hoe tienduizenden collega’s na een ingrijpende personele reorganisatie in 2016 een paar jaar later ineens terechtkwamen in een situatie van chronische onderbezetting bij de politie, die naar verwachting nog tot minstens 2028 zal duren.

De politiewerkgever gaat er klakkeloos van uit dat de politieorganisatie ook deze overbelasting zal overleven door extra inspanningen en opofferingen van de medewerkers. Ze zijn abuis. De huidige medewerkers zullen niet accepteren dat ze opnieuw het slachtoffer worden van politieke verwaarlozing. Niet in financieel opzicht en niet wat betreft hun privéleven of hun veiligheid en gezondheid.

Groeiende onvrede

Het is hoog tijd dat de politieke partijen zich rekenschap geven van de groeiende onvrede onder het politiepersoneel over hun arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden. De politiek heeft de huidige problemen veroorzaakt of laten ontstaan. Zij kan die problemen ook weer oplossen of in ieder geval verzachten door zich hard te maken voor een aantal verstandige en principiële besluiten op het gebied van de arbeidsvoorwaarden, de operationele sterkte en de werkcultuur bij de politie.

LEES MEER