‘Ik kies nu voor ons tweeën’

“Riet is wel vaker met blauwe plekken en schrammen thuisgekomen, maar dit keer was het anders. Ik zag het aan haar ogen, de glans was weg.” Ton en zijn vrouw Riet werken beiden bij de politie. Al ruim 43 jaar in het mooiste beroep van de wereld, zegt Ton. Toch heeft hij de dag na dit interview zijn laatste dienst. “Wat Riet is overkomen en wat dat met haar heeft gedaan, dat heeft mij aan het denken gezet.”

Op 17 oktober 2021 krijgt Ton in de avond een telefoontje. Het is Riet. Het wordt later, het was een heftige inzet. Als ik hem vraag wat er op dat moment door hem heen ging, schiet hij vol. “Hoe ouder je wordt, hoe emotioneler je wordt”, zo lacht Ton het een beetje weg. Maar het is duidelijk dat het geweld tegen zijn vrouw Riet en haar collega’s tijdens rellen twee jaar geleden en de gevolgen daarvan hem veel doen.

Veranderde blik in haar ogen

“Riet heeft de laatste jaren veel ellende gezien en ervaren in het werk, waarvoor ook hevige inzetten nodig waren, maar daar herstelde ze altijd snel van. Nu was het mij meteen duidelijk dat het mis was. Ik hoorde het aan haar stem”, vertelt Ton. “Toen ze ‘s avonds laat thuis kwam, hebben we nog een paar uur gepraat over wat er was gebeurd. Ik zag direct dat het niet goed met haar ging.”

Ton houdt zijn vrouw de dagen na het incident scherp in de gaten. “Ze was anders dan anders. De blik in haar ogen was veranderd. De weken daarna werden de klachten erger. In de maanden die volgden, lag ze alleen maar op de bank. Geen radio of tv, geen fel licht maar met een handdoek over haar ogen om maar niet geprikkeld te worden. De meeste dagelijkse geluiden waren haar al te veel.”

Te veel prikkels

“Gelukkig is het wel wat verbeterd”, zegt Ton, “maar zij is bij lange na niet de persoon die zij was. Ik ben ook bang dat dit niet meer terugkomt.” Hij geeft als voorbeeld een feestje waar zij vorige week naartoe zijn geweest. Na een uurtje is Riet alleen achterin de tuin gaan zitten door te veel prikkels. Kort daarna zijn ze alweer naar huis gegaan. Ook een bezoek aan hun kinderen en pasgeboren kleinkind is van korte duur. Ton: “Zelfs nu, na bijna twee jaar, kan ze de drukte niet aan. Ze houdt de boot ook af. Ze is sneller moe en afgeleid, kan niet meer op woorden komen.”

“Riet zegt terecht dat haar leven van haar is afgenomen. Dat is ook zo, want ze kan niet meer wat ze voor het incident wel kon. Dat geldt voor ons beiden. Leuke dingen waar we samen naar toe leefden, met de caravan weg, het is allemaal veel minder geworden. Zo komt ze straks van haar werk thuis en dan is ze moe. Dan moet ze eerst een half uur naar bed. Als ik het eten klaar heb, dan komt ze naar beneden, maar om negen uur in de avond is zij helemaal op en wil ze weer naar bed.”

In één klap veranderd

“Maar hoe heb jij Riet eigenlijk ervaren tijdens jullie gesprek”, vraagt Ton ineens. De woorden bevlogen, vrij energiek en spontaan schieten mij als eerste door het hoofd. Al herinner ik mij ook dat Riet inderdaad aan het eind van ons gesprek niet altijd op woorden kon komen, wat vaker in herhaling viel en moe begon te ogen. “Zoals jij haar even hebt gezien, zo was zij altijd. Ze was een opgewekte, vrolijke vrouw, 24/7 vol energie. Zij stond bruisend in het leven. Nooit te beroerd om ergens de schouders onder te zetten voor zichzelf of voor anderen”, reageert Ton met een brok in zijn keel. “Dat is in één klap compleet veranderd.”

Eerder stoppen met werken

Dat Riet nog altijd niet volledig hersteld is, is voor Ton de reden dat hij een jaar eerder stopt met werken. “Ik had mij eigenlijk voorgenomen om eind volgend jaar een keer te stoppen. Alleen de nood is er, nu Riet nog altijd niet de oude is.” Ton heeft het geluk dat hij eerder met pensioen kan, mede dankzij de RVU-regeling. Al voelt dit dubbel voor hem.

Ton heeft het nog altijd heel goed naar zijn zin bij het team ZSM in Oost-Brabant, waarbij de afhandeling van veelvoorkomende criminaliteit centraal staat. Hij heeft zelfs aan de wieg gestaan van ZSM. “Ik krijg hier energie van. Het onverwachte, problemen oplossen, er zijn voor de maatschappij, het verschil maken, ontspoorde jongeren op het goede pad zien te krijgen, contact met de collega’s. Dat alles maakt het werk leuk en dat ga ik vast missen.”

Wel blijft Ton actief voor ‘Blue4Charity’, een groep politiecollega’s die fietst voor een goed doel. “Dit is ontstaan nadat een collega binnen onze eenheid is overleden na een ziekbed. Volgend jaar september zetten wij ons in voor het Ronald McDonald Huis. Mooi dat ik op deze manier toch nog in verbinding blijf met de politie.”

‘Het moet en zal goedkomen’

Riet daarentegen wil nog altijd voorop in haar werk, laat Ton weten. “Ik vind het knap. Ik ken haar natuurlijk door en door. Zij wil er altijd voor gaan. Het moet en zal goed komen. Dit geeft haar de kracht om door te gaan, hoe moeilijk ook nu.” Trots klinkt door in de stem van Ton als het over Riet gaat. “Alleen bij mij speelt wel door mijn hoofd”, vervolgt Ton, “stel dat ze weer zoiets meemaakt? Wat dan? Wat blijft er dan van haar over? Het berust mij dat ze tijdens haar re-integratie nog niet inzetbaar is.”

Ton en Riet kennen elkaar al heel lang en hebben door hun werk bij de politie altijd hun diensten op elkaar moeten afstemmen. Ton hoopt - nu hij stopt met werken - meer tijd te kunnen doorbrengen met elkaar, al wil hij er vooral zijn voor Riet. Ton: “Nu ik stop met werken, kan Riet gewoon haar ding doen op de momenten dat zij daar genoeg energie voor heeft, want ik ben thuis. Al hoop ik uiteraard dat Riet voldoende herstelt en dat we samen nog leuke tijden tegemoet gaan.”

• Lees hier het eerder gepubliceerde interview met Riet

Vlak voor deze publicatie ontvingen we bericht van Ton. Verschillende mensen zijn voor hun aandeel in de rellen aangehouden en voor de rechter gekomen. Tegen een van hen is nu in hoger beroep - dat Ton en Riet ook hebben bijgewoond - een uitspraak bekend: de persoon zou twee maanden voorwaardelijk, een proeftijd van twee jaar en taakstraf van 60 uur hebben gekregen. Deze uitspraak valt Ton en Riet begrijpelijkerwijs zwaar. Ton: “Enorm teleurstellend dat dit een uitspraak is tegen iemand voor het plegen van openlijk geweld. Wat zegt dit over de aanpak van geweld tegen hulpverleners?”

Wil jij ook jouw verhaal delen?

Agressie en geweld tegen politiemensen. Het heeft een enorme impact. Niet alleen op de politieman of -vrouw die daarvan het mikpunt is (geweest), maar ook op het gezin.

Werk jij bij de politie en heb je te maken gehad met (extreem) geweld? Heeft jouw partner of hebben jouw kinderen of ouders daar ook de nare gevolgen van ondervonden en willen zij (anoniem) hun kant van het verhaal vertellen? Laat het ons weten door een mail te sturen naar communicatie@acp.nl. Wij nemen dan contact met je op.

Wij brengen dit soort verhalen namelijk graag onder de aandacht van onder andere de politiek. Opdat er (blijvend) werk wordt gemaakt van de aanpak van geweld tegen hulpverleners. En om nogmaals duidelijk te maken dat politiemensen onder gunstige voorwaarden de kans moeten krijgen / houden om eerder te stoppen met werken.